De chronische huidziekte lichen sclerosus (LS) komt bij vrouwen meestal voor in de schaamstreek en wordt vaak verward met een vaginale schimmelinfectie. Bij deze vervelende huidaandoening ontstaan er witte, glanzende en soms harde plekken op de huid die enorm jeuken. De schaamlippen kunnen ook kleiner worden of zelfs met elkaar vergroeien. En met lichen sclerosus heb je een verhoogd risico op het ontstaan van schaamlipkanker.
Lichen sclerosus kan overal op de huid ontstaan, maar openbaart zich bij vrouwen voornamelijk aan de buitenkant van het geslachtsorgaan: bij de schaamlippen, de ingang van de vagina en de anus. Soms zit de huidaandoening op een andere plek, zoals de bovenbenen- en armen, de buik of de rug.
Bij wie komt lichen sclerosus voor?
Lichen sclerosus komt vooral bij vrouwen voor en ontstaat meestal als vrouwen tussen de 45 en 70 jaar oud zijn. De aandoening kan echter ook bij mannen en kinderen voor de puberteit voorkomen. Kinderen kunnen jeuk of een branderig gevoel hebben op de lichen sclerosus-plekken. Bij jongens kunnen afwijkingen aan de voorhuid van de penis ontstaan. Meisjes kunnen wondjes in de vagina krijgen. Hierdoor wordt lichen sclerosus nog weleens verward met seksueel misbruik. Opvallend is dat lichen sclerosus bij jonge meisjes na de puberteit vaak verbetert of helemaal verdwijnt. Dat kan te maken hebben met veranderingen in de hormoonhuishouding.
Lees ook: Wat zijn de meest voorkomende vulva-aandoeningen?
Oorzaak van lichen sclerosus
Waardoor lichen sclerosus precies ontstaat, is nog niet duidelijk. Daarom wordt er nu verder wetenschappelijk onderzoek naar de oorzaak gedaan. Men vermoedt dat een ontsteking een rol speelt. De meest gangbare theorie is dat er bij lichen sclerosis een fout in het immuunsysteem (de afweer tegen bacteriën en virussen) ontstaat, waardoor het immuunsysteem de gezonde cellen gaat aanvallen. Dit heet een auto-immuunziekte. Maar de ontsteking zou ook kunnen ontstaan door een bacterie of virus. Ook zouden hormonen een rol kunnen spelen, omdat de ziekte vooral voorkomt bij vrouwen rond de menopauze en bij meisjes voor de puberteit.
Hoewel de huidziekte soms vaker voorkomt in één familie, zijn er tot nu toe geen aanwijzingen dat het erfelijk is. Lichen sclerosus is niet besmettelijk.
Lees ook: Schaamte is groot voor veel patiënten met deze genitale ziekte: ‘En dat zorgt voor veel leed’.
Symptomen van lichen sclerosus
Lichen sclerosus maakt de huid steeds strakker en minder elastisch. Er ontstaan witte, glimmende en soms harde of dunne plekken die erg jeuken en pijnlijk kunnen zijn. Door aan de plekken te krabben, kunnen nieuwe plekjes ontstaan. De plekken met lichen sclerosus gaan er soms anders uitzien, omdat er littekenweefsel ontstaat. Dat kan ervoor zorgen dat de schaamlippen kleiner worden, met elkaar of met de clitoris vergroeien.
De meest voorkomende symptomen en klachten bij lichen sclerosus zijn:
- Witte, glanzende of dikke plekken op de huid.
- Pijn of jeuk (vaak erger als het warm is, bijvoorbeeld in bed).
- Een branderig gevoel.
- Een strak gevoel.
- Harde huid.
- Dunne huid.
- Kleine blauwpaarse vlekjes (bloedingen).
- Pijnlijke of jeukende scheurtjes in de huid.
- De schaamlippen of de ingang van de vagina worden kleiner.
- De binnenste, kleine schaamlippen verdwijnen.
Deze huidproblemen kunnen vervolgens weer voor andere klachten zorgen, waaronder:
- Wondjes, kloofjes of zelfs blaren door het wrijven en krabben.
- Pijn bij het vrijen.
- Pijn bij het plassen of poepen, omdat de huid strakker is.
- Mentale problemen, zoals schaamte.
- Vaginisme.
- Verhoogd risico op schaamlipkanker.
Lees ook: Wat zijn de symptomen van lichen sclerosus?
Lichen sclerosus en schaamlipkanker
Sommige vrouwen met lichen sclerosus krijgen onrustige of veranderde cellen bij de schaamlippen of de ingang van de vagina. Uit die cellen kan vervolgens schaamlipkanker ontstaan. Twee tot vier op de honderd vrouwen met lichen sclerosus krijgt schaamlipkanker. Het is daarom belangrijk om je huid elk jaar te laten controleren door een huisarts, gynaecoloog of dermatoloog.
Naast een jaarlijkse controle bij een arts is het goed om je eigen huid maandelijks te checken. Bij bultjes, wondjes of jeuk en pijn op de schaamlippen of bij de vagina, is het goed om contact op te nemen met je arts. Soms neemt de arts of gynaecoloog een stukje weefsel (een biopt) en stuurt dit voor onderzoek naar een laboratorium. Als er onrustig cellen gevonden worden, kan een arts, gynaecoloog of dermatoloog het stukje huid weghalen.
Als je onrustige of veranderde cellen hebt, dan bestaat de behandeling meestal uit een kleine poliklinische operatie (dagbehandeling). Na de operatie tegen schaamlipkanker kunnen er echter weer onrustige cellen ontstaan. Daarom blijf je onder controle bij je vrouwelijke gynaecoloog of dermatoloog bij SHE. Health Clinics.
Lees ook: Dít wil je weten over schaamlipkanker!
Hoe verloopt lichen sclerosus?
Lichen sclerosus is voor volwassenen een chronische aandoening en is niet te genezen. Wel kan de huidaandoening tot rust gebracht worden door behandeling. Deze behandeling moet echter de rest van het leven voortgezet worden.
Behandeling van lichen sclerosus
Lichen sclerosus is helaas niet te genezen, doch veelal wel te behandelen met zalf die de huisarts kan voorschrijven. Mensen met lichen sclerosus krijgen een sterke hormoonzalf met corticosteroïden (bijnierschorshormonen) voorgeschreven. Dit helpt tegen de pijn en jeuk en vermindert de kans op (meer) littekens en vergroeiingen. Omdat lichen sclerosus bij volwassenen niet meer over gaat, moet je de hormoonzalf voor blijven gebruiken zolang je last hebt van lichen sclerosus. Soms zijn de klachten een tijd wat minder heftig en kun je minder vaak smeren.
Als de hormoonzalf niet (genoeg) helpt, kun je worden doorgestuurd naar een ervaren vrouwelijke gynaecoloog bij SHE Health Clinics. Die kan bijvoorbeeld andere medicatie voorschrijven. Naast de hormoonzalf gebruik je ook een vette zalf zonder medicatie tegen de jeuk en een droge huid. Hormoonzalf helpt niet bij lichen sclerosus op andere plekken op de huid, maar een vette crème biedt dan vaak wel verlichting. Soms is een operatie mogelijk, bijvoorbeeld als de plasbuis of de vagina nauwer zijn geworden of wanneer de schaamlippen zijn vergroeid.
Mensen met lichen sclerosus hebben een enorm gevoelige huid. Daarom wordt bijvoorbeeld geadviseerd om katoenen ondergoed te dragen, strakke kleding te vermijden, de gevoelige plekken niet met een washandje te wassen en een geschikt fietszadel te kopen, bijvoorbeeld een met een gat in het midden.
Meer informatie of een afspraak maken met één van onze vrouwelijke gynaecologen?
Wil je meer informatie of een afspraak maken met een gespecialiseerde vrouwelijke gynaecoloog bij SHE Health Clinics? Neem dan a.j.b. rechtstreeks contact met ons op via 085-2019275 of via ons contactformulier.
Bij SHE Health Clinics kunnen we je helpen met preventie, medisch specialistische onderzoeken en behandelingen, gezond gewicht, afvallen, obesitas, voeding, dieet, leefstijl adviezen, beweging, ontspanning en preventieve medische onderzoeken.
Meer lezen over vaginale gezondheid?
- SHE Health Clinics overzicht medisch zorgaanbod.
- SHE Health Clinics infopagina gynaecologisch zorgaanbod.
- SHE Health Clinics infopagina vulva klachten.
- SHE Health Clinics infopagina Lichen Sclerosus.
- SHE Health Clinics infopagina schaamlipkanker (vulvakanker).
- SHE Health Clinics infopagina vulvodynie.
- SHE Health Clinics infopagina seksueel overdraagbare aandoening (soa).
- SHE Health Clinics gynaecologische check-up.
- SHE Health Clinics infopagina vaginale klachten.
- SHE Health Clinics infopagina overgang en menopauze.
- SHE Health Clinics infopagina vaginale droogheid.
- SHE Health Clinics infopagina menstruatieklachten.
- SHE Health Clinics infopagina anticonceptie.
- SHE Health Clinics infopagina vaginale infectie.
- SHE Health Clinics infopagina bacteriële vaginose.
- Pijnlijk bobbeltje bij je schaamlip? Waar komt dat door?
- Lichen Planus: vervelende huidaandoening.
- Dít zijn de 10 dingen waarvan je gynaecoloog graag wil dat je er nú mee stopt!
- Pruritus Vulvae: veelvoorkomende, vervelende kwaal bij vrouwen.
- Pijn bij vrijen: oorzaken, symptomen en behandelingen.
- Hoe ontstaat ontsteking of irritatie van de vagina bij meisjes?
- 7 vaginale klachten die je moet kunnen herkennen.
- Heb ik een vaginale infectie of een soa?
- Nieuw onderzoek: verhoogt risico op huidkanker bij twee porties vis per week.
- Hoe normaal zijn vaginale winden?
- Hoe verzorg je jouw door de zon verbrande huid?
- Branderig gevoel bij je vagina? Dít zijn 5 mogelijke oorzaken.
- Vaginale afscheiding: wat is normaal?
- 10 handige tips voor een gezonde vagina.
- Heb jij last van eau de vag? Dít zijn 11 mogelijke oorzaken waardoor je vagina sterk ruikt.
- Wat is een vagina-ontsteking?
- 7 feiten en fabels die iedere vrouw moet weten over schimmelinfecties.
- Nieuwe behandeling voor patiënten met vulvakanker in aantocht.
- 24 fabels en feiten over de vagina.
- Wat is ‘witte vloed’?
- 7 tips voor de juiste vaginale verzorging.
- Hoe kom je erachter of je vagina gezond is?
- Wat is het verband tussen HPV en baarmoederhalskanker?
- 12 dingen waarvan je niet wist dat je vagina het kan.
- Hoe vermijd je een Gonorroe besmetting en hoe kom je er snel vanaf?
- 7 dagelijkse dingen die invloed hebben op de gezondheid van je vagina.
- Wat zeggen de geur en kleur van je vaginale afscheiding?
- Ken jij het vaginawoordenboekje al?
- Welke soa’s kun je hebben zónder dat ze voor duidelijke symptomen zorgen?
- Wat gebeurt er allemaal met je vagina naarmate je ouder wordt?
- De vagina: iedereen kent de weg, doch niemand kent de bewoners.
- 8 gewoontes die eigenlijk niet zo goed zijn voor je vagina.
- Hoe behandel je vaginale schimmelinfectie?
- Stop jij kankerverwekkende tampons in je vagina?
- 15 oorzaken van vaginale jeuk.
- Vaginale droogheid: oorzaken en behandeling.
- 10 feiten en fabels over de clitoris.
- Last van een verstopte neus? Volgens dit onderzoek kan seks helpen!
- Hoe meer seks, hoe later je menopauze!
- Moeite met klaarkomen? 10 tips voor een beter orgasme.
- Welke symptomen kunnen wijzen op te slappe bekkenbodemspieren en wat kun je er aan doen?
- Hoe goed en veilig zijn menstruatiecups?
- 10 handige tips voor een gezonde vagina.
- Hoe gaat seks na een hysterectomie?
- 10 gezondheidsproblemen waar vrouwen zich voor schamen.
- Depressiviteit rondom je menstruatie: wellicht is het PMS of PMDD?
- Vaginale droogheid: oorzaken en behandeling.
- Hoeveel seks heb JIJ nodig om gezond te blijven?
- Waarom moet je ook na de menopauze een uitstrijkje laten nemen?
- Een opgeblazen gevoel, buikpijn en nog 3 symptomen die kunnen wijzen op een eierstokcyste.
- Is jouw vagina volkomen normaal? Dít zijn de 7 typen vagina die je kunt hebben.
- Wat zijn vaginale spataderen en wat kan je er aan doen?
- Menstruatiecup: het gezonde alternatief voor tampons.
- Waarom is de menstruatiecyclus van vrouwen in de war geraakt door (corona)stress?
- Hoe noodzakelijk is het om een uitstrijkje te laten afnemen?
- Dít wil je weten over schaamlipkanker!
- Waarom heb je geen of minder zin in seks?
- Hoe vertel je je bedpartner dat je een soa hebt?
- Blijf je blaas de baas met deze tips (zélfs na de overgang).
- Wat zijn dé 10 gezondheidsvoordelen van seks?
- 21 verrassende bijwerkingen van de anticonceptiepil.
- Wat is Female Sexual Interest/Arousal Disorder (seksuele interesse- en opwindingsstoornis)?
- Abnormale menstruatie? Dan is er sprake van een menstruatiestoornis!
- Prolaps: de bekkenbodem begeeft het…
- Schaamte is groot voor veel patiënten met deze genitale ziekte: ‘En dat zorgt voor veel leed’.
- Wat is het PreMenstrueel Syndroom (PMS)?
- Wat zegt je menstruatiebloed over je gezondheid?
- 15 redenen waarom vrouwen eigenlijk commando door het leven zouden moeten gaan.
- 10 redenen waarom naakt slapen gezonder is.
- Hoe beïnvloeden hormonen jouw gedrag en humeur?
- Aan welke symptomen kun je endometriose herkennen?
- Vaginale droogheid: oorzaken en behandeling.
- Wat zijn té grote schaamlippen en wat kun je er aan doen?
- Waarom komt een blaasontsteking vaker voor in de zomer?
- Branderig gevoel bij het plassen, doch geen blaasontsteking? Dít zijn 6 mogelijke andere oorzaken.
- Hoe lang duurt een blaasontsteking?
- Chlamydia: symptomen, preventie en behandeling.
- Doorlopen met vaginale ongemakken is onnodig!
- Déze 10 symptomen moet je volgens een gynaecoloog nooit negeren.
Korte wachttijden bij SHE Health Clinics
Bij SHE Health Clinics hebben we korte wachttijden, dus kun je bij ons snel geholpen worden door onze ervaren vrouwelijke zorgprofessionals.
Vergoeding door zorgverzekering
De meeste dermatologische en gynaecologie onderzoeken en -behandelingen bij SHE Health Clinics vallen onder de basisverzekering. Dit betekent dat deze medische zorg door jouw zorgverzekeraar wordt vergoed als je een verwijzing van jouw (huis)arts hebt. Houd wel rekening met je eigen risico.
SHE Health Clinics: alle medische- en paramedische vrouwenzorg op één locatie
Door onze ervaring in het leveren van efficiënte vrouwenzorg, hanteren wij beperkte diagnostiek in korte tijd en een gering aantal polikliniek bezoeken; oftewel een korte en efficiënte zorgcyclus waarbij de vrouwelijke patiënt centraal staat. Vanwege onze onafhankelijkheid en snel diagnostiek, kunnen onnodige opnames en verdere klinische behandelingen worden voorkomen.
Om nog meer reductie in zorgkosten te bereiken hanteren wij een combinatie van multidisciplinaire zorg en complementaire zorg. Dat resulteert in de beste zorg voor vrouwen met een kortere zorgcyclus, waardoor tijd en kosten worden bespaard voor de patiënt, doorverwijzende arts en de zorgverzekeraar.
Meer weten over ons brede zorgaanbod voor vrouwen of wil je weten wat wij als vrouwenkliniek voor je kunnen betekenen? SHE Health Clinics helpt je graag verder! Wij zijn een zelfstandig behandelcentrum (ZBC) met verzekerde- en onverzekerde medische zorg voor onder andere: preventie, leefstijl, preventieve medische onderzoeken, gynaecologie, seksuologie, menopauze, overgangsklachten, bekkenbodem, borstonderzoek, urologie, dermatologie, cardiologie, chirurgie, neurologie, psychologie, radiologie, interne geneeskunde, pijnklachten, stress, burn-out, slaapproblemen, vermoeidheid, overgewicht, revalidatie en cosmetiek. Veruit de meeste onderzoeken en behandelingen vallen onder verzekerde zorg, welke vergoed wordt vanuit het basispakket.
Bronnen: SHE Health Clinics, Huidfonds, Thuisarts, St. Antonius Ziekenhuis, Stichting Lichen Sclerosus, Margriet, De Gynaecoloog, Linda