In Nederland hebben ruim 300.000 mensen last van de chronische huidaandoening psoriasis. Dit is te herkennen aan rode plekken die bedekt zijn met schilfers die kunnen jeuken en soms ook pijnlijk zijn. Deze vervelende huidaandoening kent verschillende soorten, waarvan sommigen minder bekend zijn.
In dit artikel leggen we uit wat psoriasis is, wat de onbekendere soorten zijn en wat je er zelf aan kunt doen.
Wat is psoriasis?
Psoriasis is een chronische huidaandoening die bij iedereen kan optreden. De huidafwijkingen ontstaan doordat het vervangingsproces van de huid verstoord is en daardoor veel te snel gaat. De nieuwe huidcellen worden daardoor niet goed gemaakt. Ze gaan dood en stapelen zich op. De huid wordt op die plekken hard en er komen schilfers.
Hoe de rode en schilferige plekken op de huid ontstaan, is nog niet bekend. Wel is duidelijk dat er bepaalde factoren zijn die de aandoening kunnen verergeren. Denk aan emotionele stress, een keelontsteking (met streptokokken), griep en bepaalde medicijnen (lithium en beta-blokkers). Ook een chronische darmziekte zoals de ziekte van Chrohn of Colitis Ulcerosa of een auto-immuunstoornis kan de oorzaak van psoriasis zijn. Psoriasis komt vaker voor bij mensen die roken of regelmatig alcohol drinken.
Bij psoriasis kun je ook ontstekingen in jouw gewrichten krijgen. En jouw nagels kunnen er anders uit gaan zien.
Psoriasis is niet besmettelijk en iemand aanraken met psoriasis kan dus geen kwaad. Je kunt psoriasis op elke leeftijd krijgen, doch deze huidziekte komt vooral voor bij volwassenen.
Lees ook: Jeuk, schilfers en gewrichtspijn: alles wat je moet weten over psoriasis.
Onbekendere soorten psoriasis
De meest voorkomende vorm van psoriasis is psoriasis vulgaris of plaque psoriasis. 85 procent van de mensen met de huidaandoening heeft deze vorm van psoriasis. Hierbij zie je dat de plekken, die kunnen variëren in grootte, overal op de huid voorkomen, maar wel duidelijk begrensd zijn. De kleur van deze plekken is vaak dieprood, bedekt met zilverachtige schilfers. Hoewel deze veelvoorkomende vorm op het hele lichaam kan voorkomen, zie je de plekken vaak op de strekzijden van de ellenbogen en knieën, de onderrug en de behaarde hoofdhuid.
Naast deze algemene psoriasis, zijn er ook aantal onbekendere vormen van psoriasis die op andere plekken op het lichaam voorkomen en andere symptomen kennen.
We beschrijven hieronder de onbekendere soorten psoriasis:
Psoriasis guttata
Psoriasis guttata komt slechts bij twee procent van de psoriasis patiënten voor en ontstaat meestal plotseling tussen het tiende en veertigste levensjaar. Soms is psoriasis guttata een beginstadium en verandert het na verloop van tijd in de algemene vorm van psoriasis, psoriasis vulgaris.
Je herkent psoriasis guttata aan de ronde of ovale schilferende bultjes of vlekjes die ontstaan op de romp en ledematen. Deze vlekjes hebben daarnaast vaak ook een rode kleur. In tegenstelling tot psoriasis vulgaris komt deze vorm over het hele lichaam voor en dus ook in het gezicht en op de hoofdhuid. Soms is er bij deze soort jeuk, maar er is over het algemeen geen sprake van pijn. Goed om te weten: bij de meeste patiënten gaat de aandoening vanzelf of na een goede behandeling weg. Bij sommige mensen met psoriasis guttata verdwijnt de huidaandoening, om telkens weer terug te keren.
Lees ook: Van ontstekingen tot een chronische aandoening: wat is het verband tussen psoriasis en je darmen?
Psoriasis palmoplantaris
Psoriasis die voorkomt aan de handen en voeten wordt ook wel psoriasis palmoplantaris genoemd. Je herkent deze vorm aan de typische rode, verharde en schilferende plakkaten. Deze kunnen uitdrogen, waardoor kloven ontstaan. Dit maakt dat deze vorm van psoriasis ook erg pijnlijk kan zijn. In sommige gevallen zijn er ook gele en geelgroene puistjes te zien die gevuld zijn met pus. Psoriasis palmoplantaris gaat soms ook gepaard met een sterke eeltvorming.
Erytodermie
Deze zeldzame vorm van psoriasis wordt gekenmerkt door heftige ontstekingsreacties die gepaard gaan met een verwijding van bloedvaten in de huid. In tegenstelling tot andere vormen van psoriasis, komt erytodermie op bijna het hele lichaam voor. Sterker nog: meer dan negentig procent van het lichaam kan ontstoken zijn. Andere klachten die erytodermie kenmerken zijn een huid die rood, strak gespannen, warm, gezwollen, schilferend en erg jeukend is. Patiënten met deze vorm van psoriasis voelen zich vaak erg ziek en kunnen last hebben van koude rillingen en veel jeuk.
De oorzaak van erytodermie is in de helft van de gevallen een opvlamming van een al bestaande huidaandoening, zoals psoriasis of eczeem. De andere helft van de gevallen ontstaan ineens. Patiënten zitten dan ineens onder. Dit kan komen door een geneesmiddel, zoals sommige antibiotica of medicijnen tegen een hoge bloeddruk, epilepsie of hartklachten. Erytodermie is een ernstige vorm van psoriasis en als deze optreedt, moet een patiënt naar het ziekenhuis. Dit omdat je veel vocht, eiwitten en mineralen kunt verliezen en het risico loopt op acute nierfalen.
Lees ook: Hoe herken je het verschil tussen eczeem en psoriasis?
Nagelpsoriasis
Nagelpsoriasis wordt gekenmerkt door een verdikking van de nagel, een loslating aan de top, verkleuringen (bruin), nagelomloop, splinterbloedinkjes en putjes en puskoppen in de nagelplaat. Dit kan bij zowel de nagels op de vingers als tenen voorkomen. Psoriasis van de nagels komt bij minimaal de helft van alle psoriasispatiënten voor, bij psoriasis met gewrichtsklachten gaat het zelfs om 85 procent van de gevallen. Als nagelpsoriasis niet behandeld wordt, kun je klachten ervaren als pijn, zwellingen en ontstekingsreacties aan de vingers en tenen. Dat laatste kan zelfs zo erg zijn dat ze misvormd raken. Het is daarom belangrijk om op tijd een arts te raadplegen als je vermoed dat je nagelpsoriasis hebt, zodat een behandeling snel gestart kan worden.
Lees ook: Wat zijn de best werkende remedies tegen kalknagels?
Psoriasis reuma
Psoriasispatiënten kunnen ook last krijgen van chronische ontstekingen in de gewrichten en huidklachten. In dit geval hebben zij een combinatie van twee aandoeningen: psoriasis en reuma. Deze aandoening wordt ook wel artritis psoriatica (AP) genoemd. Vaak krijgen patiënten eerst symptomen van psoriasis, waarna de gewrichtsontstekingen ontstaan. Maar dit kan ook andersom gebeuren. In sommige gevallen volgen de huidklachten pas jaren later, waardoor het moeilijk is om een diagnose te stellen. De intensiteit verschilt bij iedereen. Waar de een meer last heeft van huidklachten, zijn het bij de ander de gewrichten die voor veel ongemak zorgen. De ziekte is moeilijk te ontdekken en ook symptomen zijn niet altijd even duidelijk aan te wijzen. Wel zijn er een aantal kenmerkende symptomen bij psoriasis reuma:
- Ochtendstijfheid die meerdere weken aanhoudt.
- Een pijnlijke nek en rug.
- Gewrichten die pijnlijk en ontstoken zijn.
- Overmatige vermoeidheid.
- Zwellingen aan de laatste vinger- en teengewrichtjes die pijnlijk zijn.
- Schilfering, jeuk en roodheid.
In 25 procent van de gevallen zijn de gewrichtsklachten het opvallendst. In de andere 75 procent komen eerst de huidklachten naar voren.
Lees ook: Wat zijn de eerste symptomen van reuma?
Psoriasis pustulosa von Zombusch
Dit is een acute vorm van psoriasis die te herkennen is aan rode licht schilferende plakkaten die zich snel uitbreiden op de huid. In die plakkaten zitten ook veel kleine puskopjes. Net als bij erytrodermie kan deze vorm zorgen voor een ernstig ziektebeeld. Het gaat vaak gepaard met koorts, pijn en een algemeen gevoel van ziekte, maar kan verslechterd worden door uitdroging, een eiwittekort, een longontsteking, nierfalen of een secundaire bacteriële infectie.
Deze vorm wordt vaak gezien bij patiënten die abrupt stoppen met een inwendige behandeling, patiënten die zwanger zijn, bij (keel-)infecties en het gebruik van antibiotica en andere medicijnen. Hoe de vorm precies ontstaat is niet duidelijk. In dertig procent van de gevallen heeft een patiënt nog geen psoriasis.
Wat kun je zelf doen bij psoriasis?
1.) Probeer geen dingen te doen die psoriasis mogelijk erger kunnen maken:
- Probeer te voorkomen dat jouw huid kapot gaat, bijvoorbeeld door schaven of stoten.
- Krab niet. Houd jouw nagels kort.
- Zorg dat jouw huid niet uitdroogt. Ga niet te vaak, te lang of te heet douchen of in bad.
- Gebruik weinig of geen zeep, shampoo of badschuim.
- Als je rookt: stop met roken en ervaar hoe je minder klachten krijgt.
- Als je regelmatig alcohol drinkt: stop een tijd of helemaal met drinken en kijk of je minder klachten krijgt.
- Zonlicht kan helpen, doch laat jouw huid niet verbranden. Ga niet meteen lang in de zon liggen, maar steeds iets langer. Het is niet duidelijk of zonlicht en zeewater samen beter helpen dan alleen zonlicht.
2.) Hoe een dagboek bij en schrijf op wanneer je meer en minder klachten hebt. Dan herken je misschien welke dingen bij jou invloed hebben op de psoriasis.
3.) Psoriasis is niet te genezen. Je kunt de klachten wel minder maken door de plekken elke dag in te smeren met één van de volgende opties:
- Vette zalf (zonder medicijnen of parfum).
- Zalf met hormonen (corticosteroïden).
- Zalf met vitamine-D-analoog.
- Zalf met hormonen en vitamine-D-analoog.
Over psoriasis praten kan helpen
Veel mensen met psoriasis schamen zich en praat niet graag over deze huidaandoening. Meestal willen ze niet dat mensen hun plekken zien en daarom gaan ze bijvoorbeeld liever niet meer sporten, zwemmen, naar het strand of naar de kapper.
Misschien ben je ook onzeker, angstig of somber door de psoriasis. Praat erover! Bijvoorbeeld met jouw huisarts, dermatoloog, leefstijlcoach of psycholoog. Zij kunnen helpen om goed met jouw ziekte om te leren gaan.
Lees ook: Hoe kun je leren omgaan met een chronische ziekte of chronische pijn?
Hulp nodig met medisch zorg of een gezonde leefstijl?
Bij SHE Health Clinics kunnen we je helpen met preventie, medisch specialistische onderzoeken en behandelingen, gezond gewicht, afvallen, obesitas, voeding, dieet, leefstijl adviezen, beweging, ontspanning en preventieve medische onderzoeken.
Wil je meer informatie of een afspraak maken? Neem dan a.j.b. rechtstreeks contact met ons op via 085-2019275 of via ons contactformulier.
Meer lezen over huidaandoeningen, gerelateerde klachten en gezonde leefstijl?
- SHE Health Clinics overzicht medisch zorgaanbod.
- SHE Health Clinics infopagina huidaandoeningen.
- SHE Health Clinics infopagina leefstijl poli.
- Wat kun je tegen voetschimmel doen?
- De beste tips van SHE Health Clinics.
- Hoe verzorg je jouw door de zon verbrande huid?
- Waarom je maximaal twee keer per week zou moeten douchen.
- Hoe kun je winterjeuk voorkomen en behandelen?
- Wat zijn de 14 gezondste voordelen van stoppen met alcohol drinken?
- Iedereen kan de ziekte van Crohn of Colitis Ulcerosa krijgen!
- Dít zijn de 8 meest voorkomende vroege symptomen van reuma.
- Lichen sclerosus: vervelende huidziekte bij vrouwen.
- Wetenschappers maken huid 30 jaar jonger.
- 18 vragen over artrose.
- Cosmetica of gezichtscrème kopen? Vermijd dan deze schadelijke ingrediënten!
- 8 tips met eten tegen gewrichtsklachten.
- Hoe herken je de symptomen van schurft?
- 10 gezondheidsproblemen waar vrouwen zich voor schamen.
- Chronische darmaandoening Colitis Ulcerosa komt steeds vaker voor.
- Dit is dé no. 1 tip tegen rimpels!
- Wat zijn de klachten bij axiale spondyloartritis (axiale SpA)?
- Heb je striae? Zó verminder je de striae groeistrepen.
- Huidkanker is meest voorkomende kanker bij blanke mensen.
- 5 oefeningen voor strakke(re) benen.
- Schaamte is groot voor veel patiënten met deze genitale ziekte: ‘En dat zorgt voor veel leed’.
- Wat is een goede skincare-routine om rimpels tegen te gaan?
- Microplastics in bijna 9 op de 10 cosmeticaproducten.
- 10 activiteiten om onbewust extra calorieën te verbranden.
- Nieuw onderzoek: verhoogt risico op huidkanker bij twee porties vis per week.
- Jezelf op huidkanker controleren: waarop moet je letten?
- 20 tips voor een mooiere en strakke huid.
- Hoeveel glazen water moet je per dag drinken? Bereken het met deze formule.
- 10 gezonde redenen om vaker avocado te eten.
Korte wachttijden bij SHE Health Clinics
Bij SHE Health Clinics hebben we korte wachttijden voor dermatologie, dus kun je bij ons meestal snel geholpen worden door onze ervaren vrouwelijke zorgprofessionals en medici.
Vergoeding door verzekering
De meeste onderzoeken en -behandelingen bij SHE Health Clinics vallen onder de basisverzekering. Dit betekent dat onze medische zorg door jouw zorgverzekeraar wordt vergoed als je een verwijzing van jouw (huis)arts hebt. Houd wel rekening met je eigen risico.
SHE Health Clinics: alle medische- en paramedische vrouwenzorg op één locatie
Door onze ervaring in het leveren van efficiënte vrouwenzorg, hanteren wij beperkte diagnostiek in korte tijd en een gering aantal polikliniek bezoeken; oftewel een korte en efficiënte zorgcyclus waarbij de vrouwelijke patiënt centraal staat. Vanwege onze onafhankelijkheid en snel diagnostiek, kunnen onnodige opnames en verdere klinische behandelingen worden voorkomen.
Om nog meer reductie in zorgkosten te bereiken hanteren wij een combinatie van multidisciplinaire zorg en complementaire zorg. Dat resulteert in de beste zorg voor vrouwen met een kortere zorgcyclus, waardoor tijd en kosten worden bespaard voor de patiënt, doorverwijzende arts en de zorgverzekeraar.
Meer weten over ons brede zorgaanbod voor vrouwen of wil je weten wat wij als vrouwenkliniek voor je kunnen betekenen? SHE Health Clinics helpt je graag verder! Wij zijn een zelfstandig behandelcentrum (ZBC) met verzekerde- en onverzekerde medische zorg voor onder andere: preventie, leefstijl, preventieve medische onderzoeken, gynaecologie, seksuologie, menopauze, overgangsklachten, bekkenbodemklachten, borstonderzoek, urologie, dermatologie, cardiologie, chirurgie, neurologie, psychologie, radiologie, interne geneeskunde, pijnklachten, stress, burn-out, slaapproblemen, vermoeidheid, overgewicht, revalidatie en cosmetiek. Veruit de meeste onderzoeken en behandelingen vallen onder verzekerde zorg, welke vergoed wordt vanuit het basispakket.
Je kunt ons bereiken op 085-2019275 of gebruik maken van ons contactformulier.
Bronnen: SHE Health Clinics, Thuisarts, Huidarts, Psoriasis Patiënten Nederland, Margriet
Wil je op de hoogte blijven van onze leukste artikelen, nieuwsupdates, enquêtes en winacties? Schrijf je hieronder dan gratis in voor onze nieuwsbrief.
