Wat zijn oorzaken van (ziekte)verzuim onder vrouwen?

Als kennis- en expertisecentrum in vrouwenzorg bieden we niet alleen preventie en medische zorg aan individuele vrouwen; ook aan werkende vrouwen en hun werkgevers. Steeds vaker worden we gevraagd om preventie- en bedrijfstrainingen te verzorgen en om het verzuim onder vrouwelijke medewerkers te voorkomen en op diverse manieren te helpen reduceren.

Contents

Oorzaken van verzuim onder vrouwen Oorzaken van ziekteverzuim bij vrouwen Hoe maak je vrouwenklachten bespreekbaar op de werkvloer?Hulp nodig met het voorkomen en reduceren van ziekteverzuim?

Daarom geven we in dit artikel graag meer inzicht over wat veel voorkomende oorzaken van verzuim bij vrouwen zijn en welke ziektes en aandoeningen vaak voor ziekteverzuim zorgen. Daarnaast leggen we uit hoe je vrouwenklachten bespreekbaar maakt en belichten we hoe en waarmee wij werkgevers en hun vrouwelijke medewerkers van dienst kunnen zijn.

Oorzaken van verzuim onder vrouwen

Er zijn verschillende redenen waarom vrouwen verzuim kunnen hebben op het werk. Veelvoorkomende oorzaken zijn:

Zwangerschap en moederschap: Zwangerschap en bevalling kunnen fysiek en emotioneel veeleisend zijn en vrouwen hebben soms extra tijd nodig om te herstellen. Ook kan het zorgen voor jonge kinderen leiden tot verzuim, bijvoorbeeld vanwege ziekte van het kind of het regelen van kinderopvang.
Ziekte: Vrouwen kunnen om verschillende redenen ziek worden, bijvoorbeeld vanwege een chronische ziekte, infectieziekte of psychische problemen zoals stress, depressie of angststoornissen.
Menstruatieklachten, overgangsklachten en menopauze: deze hormonaalgedreven gezondheidsproblemen kunnen leiden tot fysieke symptomen zoals pijn, vermoeidheid en misselijkheid, waardoor het moeilijk wordt om te werken.
Mantelzorg: Vrouwen zijn vaak degenen die verantwoordelijk zijn voor het zorgen voor ouders, schoonouders of andere familieleden die extra zorg nodig hebben. Dit kan leiden tot verzuim op het werk.
Ongelijke behandeling op het werk: discriminatie, ongelijkheid op de werkvloer of seksuele intimidatie op het werk veroorzaken ook verzuim bij vrouwen. Daarnaast hebben vrouwen vaak minder kansen om door te groeien in hun carrière en verdienen vaak minder dan mannen voor hetzelfde werk. Dit kan leiden tot gevoelens van frustratie en demotivatie, waardoor vrouwen meer geneigd zijn om zich ziek te melden.
Gebrek aan flexibiliteit op het werk: Vrouwen hebben soms meer behoefte aan flexibiliteit op het werk vanwege hun rol als zorgverlener voor kinderen of andere familieleden. Wanneer deze flexibiliteit ontbreekt, kan dat leiden tot verzuim.
Externe factoren: ook externe factoren zoals economische recessies, arbeidsomstandigheden en werkstress spelen een rol bij het verzuim van vrouwen. Het is belangrijk voor werkgevers om deze factoren te herkennen en maatregelen te nemen om het verzuim van vrouwen te verminderen, zoals focus op preventie en het bevorderen van een gezonde werk-privébalans.

Werkgevers moeten zich meer bewust zijn van deze factoren en maatregelen nemen om het verzuim van vrouwen te verminderen en een gezonde en productieve werkomgeving te bevorderen. Hier kan SHE Health Clinics zowel op korte termijn als op lange termijn bij helpen. Wij bieden op maat gemaakte trainingsprogramma’s en een telehealth platform, die beide gericht zijn op (verzuim)preventie, voorlichting, bewustwording, zelfzorg en een groot aantal zorgpaden die resulteren in het voorkomen en verkorten van verzuim. Daar is zowel de vrouwelijke medewerkers als de werkgever mee geholpen!

Onze bedrijfs- en preventietrainingen zijn meestal multidisciplinair, waarbij alle aspecten van vrouwenklachten en vrouwenziektes worden belicht. Onze trainingen worden gegeven door ervaren medisch specialisten en bedrijfsartsen, die zijn gespecialiseerd in vrouwenzorg.

Lees ook: Over welke ziektes en aandoeningen bij vrouwen weten artsen het minst?

Wat zijn oorzaken van (ziekte)verzuim onder vrouwen?

Oorzaken van ziekteverzuim bij vrouwen

Vooral voor een werkgever is het van belang om meer inzicht te krijgen in de bij vrouwen door ziekte gedreven oorzaken van verzuim. Wat die zijn namelijk meestal divers, complex en anders dan bij mannen.

De ziektes en aandoeningen die het meeste verzuim bij vrouwen veroorzaken, kunnen variëren afhankelijk van de leeftijd, de gezondheidstoestand en de werk- en levensomstandigheden van de individuele vrouw. Enkele veelvoorkomende oorzaken van ziekteverzuim bij vrouwen zijn:

Zwangerschap en bevalling: Vrouwen die zwanger zijn of net zijn bevallen, hebben soms extra tijd nodig om te herstellen en om voor hun baby te zorgen.
Chronische aandoeningen: Vrouwen hebben een hogere kans dan mannen om chronische aandoeningen te ontwikkelen, zoals reumatoïde artritis, astma, diabetes type 2, lupus, fibromyalgie en chronisch vermoeidheidssyndroom (CVS).
Migraine en hoofdpijn: Vrouwen hebben een hogere kans dan mannen om migraine en andere vormen van hoofdpijn te krijgen, wat kan leiden tot verzuim.
Depressie en angststoornissen: Vrouwen hebben een twee keer hogere kans dan mannen om depressie, trauma’s en angststoornissen te ontwikkelen, wat kan leiden tot verzuim.
Burn-out: Vrouwen krijgen eerder een burn-out. Ieder jaar krijgen meer dan 100.000 Nederlandse vrouwen een burn-out, wat twee keer zoveel is dan bij mannen.
Menstruatie gerelateerde klachten: Menstruatie kan leiden tot pijn, bloedingen en andere klachten die het dagelijkse leven van vrouwen beïnvloeden. Daarnaast zijn er aan menstruatiecyclus gerelateerde aandoeningen die veel klachten en pijn kunnen veroorzaken: PreMenstrueel Syndroom (PMS) en PreMenstruele Dysfore Stoornis (PMDS/PMDD).
Overgangs- en menopauzeklachten: De menopauze is de fase waarin de vrouwelijke hormoonproductie afneemt en uiteindelijk stopt. Dit kan leiden tot symptomen zoals opvliegers, vaginale droogheid en stemmingswisselingen.
PolyCystisch OvariumSyndroom (PCOS): Dit is een aandoening waarbij er te veel mannelijke hormonen (androgenen) in het vrouwelijk lichaam worden geproduceerd. Dit kan leiden tot onregelmatige menstruatie, acne, overmatige haargroei en problemen met het zwanger worden.
Schildklierproblemen: De schildklier produceert hormonen die de stofwisseling en andere processen in het lichaam reguleren. Problemen met de schildklier kunnen leiden tot symptomen zoals gewichtsschommelingen, vermoeidheid en stemmingswisselingen.
Endometriose: Dit is een aandoening waarbij het weefsel dat normaal gesproken de binnenkant van de baarmoeder bekleedt, buiten de baarmoeder groeit. Dit kan leiden tot symptomen zoals hevige menstruatiepijn, onregelmatige menstruatie en problemen met zwanger worden.
Premenstrueel syndroom (PMS): Dit is een aandoening waarbij vrouwen vlak voor de menstruatie symptomen ervaren zoals stemmingswisselingen, opgeblazen gevoel en pijnlijke borsten.
Persoonlijkheidsstoornissen: ADHD, autisme, ADD, bipolaire stoornis, schizofrenie, e.d. kunnen andere ziektes en aandoeningen veroorzaken of verergeren. Denk hierbij aan verslavingen, eetstoornissen, depressie, psychoses en PMDD.
Seksueel misbruik: aanranding, verkrachting, fysiek geweld, stalking, sexting en andere vormen van seksueel grensoverschrijdend gedrag kunnen resulteren in verzuim. Meer dan 50% van de jonge vrouwen in Nederland was naar eigen zeggen vorig jaar slachtoffer van seksueel grensoverschrijdend gedrag.
Somatisch Onverklaarde Lichamelijke Klachten (SOLK): Dit zijn lichamelijke klachten waarvoor (nog) geen duidelijke medische verklaring gevonden kan worden. Deze klachten kunnen heel divers zijn en verschillen van persoon tot persoon. Voorbeelden van SOLK zijn chronische pijn, vermoeidheid, hoofdpijn, maag- en darmklachten, hormonale disbalans en duizeligheid. Hoewel SOLK bij beide geslachten voorkomen, zijn vrouwen vaker degenen die hiermee te maken hebben. Ruim 70% tot 80% van de mensen met SOLK is vrouw. Dit komt onder andere door biologische-, psychologische- en sociale- factoren en door een gebrek aan kennis en kunde bij medici, waardoor vrouwen vaak onnodig lang blijven doorlopen met hun klachten, zonder dat de juiste diagnose bij hen wordt gesteld. Daardoor blijft een effectief behandelplan vaak uit en duren de klachten en het gerelateerde verzuim daardoor meestal veel langer dan nodig.
Rugpijn: Rugpijn is een veelvoorkomende klacht bij vrouwen, vooral bij vrouwen met een zittend beroep of bij vrouwen die veel moeten tillen.
Kanker: Omdat vrouwen over een ander hormoonstelsel en andere voortplantingsorganen beschikken dan mannen, kunnen ze op meer plekken in hun lichaam kanker krijgen. Relatief gezien komt kanker dan ook vaker voor bij vrouwen.
Overgewicht en obesitas: Vrouwen hebben een hoger risico op het ontwikkelen van overgewicht of obesitas dan mannen. Dit kan leiden tot verschillende gezondheidsproblemen en ziektes, zoals: Diabetes type 2, hart- en vaatziekten, hoge bloeddruk, slaapapneu, verhoogd cholesterolgehalte, galstenen, artrose en kanker.

Natuurlijk zijn er vele andere ziektes en aandoeningen die verzuim kunnen veroorzaken bij vrouwen. Het is daarom belangrijk dat vrouwen goede gezondheidszorg en ondersteuning krijgen om gezond te blijven en om hun werk- en levensomstandigheden te kunnen combineren.

Lees ook: Welke ziektes en klachten ontstaan bij vrouwen door overgewicht of obesitas?

Hoe maak je vrouwenklachten bespreekbaar op de werkvloer?

Vrouwenklachten zijn een natuurlijk onderdeel van het vrouw-zijn en er is niets mis mee om hierover te praten. Het kan echter lastig zijn om deze problemen op de werkvloer bespreekbaar te maken, vooral als ze van invloed zijn op de prestaties en productiviteit van individuele werknemers. Daarom rust er een taboe en hoge mate van schaamte op het bespreken van vrouwenklachten in een werkomgeving.

Een eerste stap om deze problemen bespreekbaar te maken, is door open te zijn en eerlijk te communiceren met de direct leidinggevende of HR-afdeling. Echter, die moeten dan wel verstand van vrouwenzorg en specifieke vrouwenklachten hebben, zodat zij hun vrouwelijke collega’s met hun klachten serieus kunnen nemen en beter begrijpen. Daardoor zullen de HR-medewerkers een breder scala aan vrouwenklachten met hun collega’s durven te bespreken. Het kan voor een medewerker helpen om specifieke symptomen te benoemen en hoe deze hun werk beïnvloeden. Een direct leidinggevende of HR-medewerker kan daar dan met begrip, aanvullende vragen en een mogelijk advies op reageren. Bijvoorbeeld, als een medewerkster last heeft van PMS (red. PreMenstrueel Syndroom) en moeite heeft om zich te concentreren, kan ze dit bespreken met haar leidinggevende en uitleggen hoe het haar prestaties beïnvloedt. Ze zal dit echter alleen willen en kunnen doen als de betreffende leidinggevende weet wat PMS is, wat de symptomen zijn en wie er in het zorgproces kunnen helpen met een effectieve behandeling (b.v. huisarts, gynaecoloog, leefstijltherapeut).

Nadat HR-medewerkers en leidinggevenden door ons op multidisciplinaire wijze zijn getraind, kan het medewerkers ook helpen om eventuele behandelingen of strategieën te bespreken die zij gebruiken om hun symptomen te beheersen. Dit kan onder meer het nemen van medicijnen of het implementeren van bepaalde levensstijlveranderingen omvatten. Het bespreken van deze behandelingen kan de leidinggevende of HR-afdeling helpen begrijpen wat een medewerker nodig heeft om optimaal te kunnen presteren.

Als een medewerkster zich niet op haar gemak voelt om deze problemen met haar leidinggevende of HR-afdeling te bespreken, kan zij overwegen om met een vertrouwenspersoon te praten. Daarom betrekken en trainen wij ook altijd de vertrouwenspersonen in een organisatie. Zij kunnen medewerkers namelijk helpen bij het formuleren van een plan om hun lichamelijke- en/of mentale problemen en werk gerelateerde problemen bespreekbaar te maken en kunnen de medewerker eventueel begeleiden tijdens het gesprek met hun leidinggevende.

Het is belangrijk dat alle medewerkers weten en begrijpen dat vrouwenklachten normaal zijn en dat zij recht hebben op ondersteuning op de werkvloer. Door deze problemen bespreekbaar te maken, kunnen zij de steun krijgen die zij nodig hebben om hun prestaties te verbeteren, ziekte en verzuim te voorkomen en een gezond evenwicht te vinden tussen werk en privéleven.